Historia mebli tapicerowanych: barok, rokoko i klasycyzm

29-11-2021

Historia mebli tapicerowanych w okresie baroku, rokoka oraz klasycyzm nabiera rumieńców. Staje się coraz bardziej barwna. W tym czasie powstało wiele efektownych siedzisk zapewniających komfort użytkownikom. Projektanci w coraz większym stopniu wychodzili naprzeciw oczekiwaniom użytkowników. Jeśli chcesz poznać dzieje tapicerstwa oraz meblarstwa, koniecznie wyrusz z nami w ekscytującą przygodę w przeszłość. W naszym wehikule czasu znajdzie się miejsce również dla Ciebie.

 

Historia mebli tapicerowanych - barok i rokoko we Francji

 

W tym czasie meble tapicerowane wyparły nieco twarde siedziska pozbawione tapicerki meblowej. Fotel o słupkowej budowie wsparty na 4 nogach i obity skórą naturalną stał się ówczesnym wyznacznikiem komfortu. Projektanci testowali przeróżne rozwiązania, by zwiększyć ergonomię siedzisk. Dużą wagę przykładali również do ich funkcjonalności. Dużą popularnością cieszyły się rzeźbione oparcia oraz aksamitne obicia udekorowane frędzlami, skórą lub pasmanterią.

Epoka Ludwika XIV i XV to okres, w którym meble tapicerowano drogimi tkaninami. Siedziska dodatkowo zdobiono frędzlami. Teraz tapicerzy obijali już całą powierzchnię przeznaczoną do spania lub siedzenia, dawniej tapicerowano tylko fragmenty. Dzięki tej zmianie meble zapewniały wygodę podczas odpoczynku. Organizm szybciej wracał do formy, a samopoczucie użytkowników stawało się coraz lepsze.

Za sprawą przemysłowej produkcji gobelinów tapicerstwo we Francji zaczęło intensywnie się rozwijać. Rzemieślnicy zdobili ściany oraz łoża. Dekoratorzy wnętrz oraz tapicerzy wykonywali z tkanin rozmaite dekoracje ścienne. Okazałe draperie wzbudzały zachwyt. Co ciekawe, gości zaczęto przyjmować w sypialni, aby pochwalić się starannie zaprojektowanym i pięknie udekorowanym wnętrzem. Przy okazji zadbano też o komfort osób odwiedzających.

W pomieszczeniach pojawiły się ciężkie fotele ze skośnym oparciem, które było wyższe od osoby siedzącej. Do tapicerowania używano m.in.:

  • ażurowej plecionki wiklinowej,
  • sukna,
  • gobelinów.

Efektowna tapicerka meblowa odzwierciedlała zamożność gospodarzy. W tym miejscu warto też wspomnieć, że łóżka były wyposażone w baldachim zdobiony kwiatonami albo piórami. Takie posłanie zapierało dech w piersiach. Niektóre meble malowano na gruncie kredowym.

 

Historia mebli tapicerowanych - barok i rokoko w Anglii

 

Angielskie barokowe kanapy, łoża oraz fotele były obite aksamitem wykończonym oblamówką. Czasem używano draperii lub haftowanych tkanin. Do produkcji mebli wykorzystywano dębinę, którą później oklejano bardziej szlachetnymi gatunkami drzew. Aby dodać przyszłym właścicielom siedziska prestiżu, wykonywano złocenia.

W okresie regencji salon zaczął odgrywać kluczową rolę. Ludzie docenili spokój w trakcie wykonywania wielu prac i zaczęli spędzać więcej czasu w pokoju. Z czasem zaprojektowano nowy mebel. Nazwano go szezlong. To połączenie fotela i kanapy. Jego nogi rzeźbiono, a całą konstrukcję wzbogacono o poręcz. Miękkie siedzenie było wykonane z kilku warstw. Do produkcji wykorzystywano:

  • puch,
  • jutę,
  • trawę zamorską,
  • włosie końskie,
  • pasy konopne.

Do tapicerowania używano gobelinów. Niektórzy rzemieślnicy wykorzystywali też trzcinową plecionkę.

 

Historia mebli tapicerowanych - nowe meble w rokoko

 

Rokoko to epoka, kiedy meble tapicerowane stały się integralną częścią sztuki użytkowej. Ich cechą charakterystyczną były zaokrąglone kształty. Siedziska obijano delikatnymi materiałami, a okleinę wykonywano z tui, palisandra lub amarantu. Czasami malowano całą konstrukcję, by następnie przyozdobić ją kwiatami.

Projektanci poszerzyli nieco fotele, by zapewnić wygodę użytkownikom. Na tę zmianę miała wpływ również kobieca moda. Panie nosiły w tym czasie szerokie suknie. W wąskim siedzisku nie mogły się wygodnie rozsiąść. Aby zapewnić im większy komfort, podłokietniki mocowano w innym miejscu, a na siedzisku montowano poduszkę o nazwie manchettes.

W rokoko pojawiły się fotele typu berżera wyposażone w oparcie z uszakami i tapicerowane podłokietniki, leżanki duchesse z oparciem oraz markizy dla dwóch osób. Nowoczesne meble pięknie się prezentowały we wnętrzach. Zapewniały efektywny relaks zmęczonym użytkownikom.

 

Historia mebli tapicerowanych - klasycyzm

 

W drugiej połowie XVII stulecia antyczna sztuka Rzymu i Grecji znów zaczęła inspirować projektantów mebli. Bogate wzornictwo ustąpiło minimalistycznemu designowi. Meble zwężały się ku dołowi, a nogi dekorowano na wiele sposobów. Najczęściej były to:

  • gzymsy,
  • kapitele,
  • kostki diamentowe,
  • rozety.

Elementy łączone stały się większe, a złącza czopowe dodatkowo wzmacniano kołkami. Niektórzy rzemieślnicy decydowali się na czopy z osadzeniem.

We Francji Ludwika XVI meble zdobiono liśćmi akantu, lirami, łukami kupidynów lub kwiatami. Drewno polerowano bądź woskowano. Reprezentacyjne siedziska pokrywano natomiast złotem albo srebrem. Kolor lakieru dobierano do kolorystki pomieszczenia. Do produkcji mebli używano głównie dębu, natomiast okleinę wykonywano aż z 80 gatunków drzew.

Klasycyzm to okres, w którym często decydowano się na twarde oparcia. Tapicerka meblowa stała się bardziej kanciasta. Prowincjonalne meble wyściełano lnianą pakułą lub trawą morską. Niestety niektórzy tapicerzy oszukiwali swoich zleceniodawców. Stosowali tańsze materiały zamiast szlachetnego włosia końskiego. Takiego zachowania niestety nie możemy pochwalić. Współczesnych rzemieślników zachęcamy do uczciwości.

Siedziska przeważnie miały prostą linię. Meble z nogami żłobkowatymi miały kształt medalionu. Szkielet takiego krzesła woskowano, wykańczano jasną farbą lub pozłacano. Do tapicerowania używano wielu tkanin, m.in.:

  • haftów,
  • belin,
  • materiałów bawełnianych,
  • aksamitów,
  • adamaszków,
  • półciennych modeli.

Gładka struktura, delikatne roślinne wzory oraz jasne kolory to cechy charakterystyczne ówczesnej tapicerki. Wśród materiałów tapicerskich pojawiła się też włosienica - tkanina wykonana z końskiego włosia i lnianych nitek. Warto dodać, że rzemieślnicy wyprawiali też skóry: safian oraz maroquin.

 

Historia mebli tapicerowanych - angielskie wzornictwo w klasycyzmie

 

Klasycyzm to czas, w którym wielu Anglików zapisało się w dziejach wnętrzarstwa. Do najważniejszych osobistości możemy zaliczyć:

  • Thomasa Sheratona,
  • Geroge'a Heppelwhite'a,
  • Roberta Adama.

Adam ozdabiał sufity w stylu pompejskim. Stylowa ornamentyka przypadła do gustu wielu osobom. Jasne odmiany drewna stały się głównym surowcem, z którego projektował on meble. Dekorował je kolorowymi wzorami. Za jego znak rozpoznawczy uznaje się delikatne dekoracje snycerskie. Okrągłe lub owalne oparcia doskonale się komponowały z siedziskami tapicerowanymi ażurem. Były one miękkie, przyjemne w dotyku i bardzo wygodne.

Dzieła Heppelewhite'a chwalono za elegancki design. Jego meble były bardziej wygięte niż, te, które proponował Adam. Siedziska przybierały czworokątne lub okrągłe kształty. Zwężały się ku dołowi. Oparcia były wykonane z wygiętej twardej kratownicy. Przypominały swym wyglądem owal, tarczę albo serce. Dominującym wzorem stał się ostry owal, w jego centrum znajdowały się liście palmy lub pióropusz. Jego sofy imitowały bardziej ustawione obok siebie krzesła. Na tapicerkę wybierał gładkie tkaniny oraz materiały w pasy. Meble wykonywano z jasnych odmian drewna, głównie z mahoniu. Często były pokryte politurą.

Tymczasem Sheraton zaproponował meble zdobione intarsją o prostych liniach. Nowoczesne oparcia leżanek perfekcyjnie naśladowały fotele. Jego siedziska łączyły w sobie estetykę i ergonomię. Były naprawdę piękne.

 

Podsumowanie: Historia mebli tapicerowanych: barok, rokoko i klasycyzm

 

Twórcy mebli w epoce baroku, rokoko i klasycyzm dążyli do tego, by znaleźć kompromis pomiędzy ergonomią, oczekiwaniami użytkowników oraz estetyką. Wielu z nich udało się zaprojektować eleganckie siedziska tapicerowane, które zapewniały komfort. Odciążały mięśnie, ułatwiały utrzymanie prawidłowej postawy, a przy okazji dekorowały wnętrze. Szczególne osiągnięcia odnieśli na tym polu Francuzi i Anglicy.

Jeśli chcesz poznać lepiej historię mebli tapicerowanych, zapoznaj się z naszymi wcześniejszymi publikacjami na blogu. Już za niedługo pojawi się kolejny wpis związany z tą tematyką. Gorąco Cię zapraszamy, do wyruszenia z nami w ostatnią podróż naszym wehikułem.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tkanin meblowych wykorzystywanych przez współczesnych tapicerów, koniecznie zapoznaj się z naszą ofertę. Skonsultuj się też z naszym konsultantem, który chętnie udzieli Ci szczegółowych informacji.