Historia mebli tapicerowanych jest bardzo bogata. Dzieje meblarstwa sięgają czasów antycznych. Obejmują nieco krótszy okres niż historia ludzkości czy architektury. Starożytne tapicerstwo różniło się od współczesnego. Sprawdźmy, jaką metamorfozę przeszły siedziska. Zapraszamy Was do fascynującej podróży do przeszłości.
Meble tapicerowane w starożytnej Mezopotamii i w antycznym Egipcie
Meble projektowano od praktycznie od momentu powstania cywilizacji na terenie między dwoma rzekami Eufratem i Tygrysem. Pierwsze okazy pochodzące z Mezopotamii możemy podziwiać jedynie na sumeryjskich plakietkach oraz pieczęciach, które przetrwały do dziś. Wykonywano je z cedru. Ich cechą charakterystyczną była minimalistyczna konstrukcja okryta okładziną. Szkoda, że żadne z nich nie ocalało.
Na szczęście starożytni Egipcjanie przygotowali dla nas niezwykłą niespodziankę. W grobowcu swojej władczyni o imieniu Hetepheres ukryli meble pochodzące z 2600 r. p.n.e. Aż trudno w to uwierzyć, że dziś mają już ponad 4620 lat! To naprawdę imponujące zjawisko. Poszczególne modele różniły się między sobą budową. Wśród nich możemy wyróżnić:
Egipcjanie używali mebli o prostej konstrukcji. Ówczesne wyposażenie domostw miało budowę krzyżową, bez skrzyniową albo skrzyniową. Do łączenia poszczególnych elementów służyły rzemienie oraz czopy. Siedziska dekorowano powłokami malarskimi wykonywanymi na gruncie i okładzinami. Do produkcji używano drzew oliwnych, a także takich odmian jak:
Tron Tutenchamona wyposażony w poduszkę na siedzisku uznaje się za pierwszy mebel tapicerowany w historii naszej cywilizacji. Moment jego powstania rozpoczął podział na krzesła miękkie i twarde. Do tapicerowania wykorzystywano tkaniny przedstawiające sceny rytualne.
Historia mebli tapicerowanych - co się działo w starożytnej Grecji?
Łóżka produkowane w Grecji były wyższe od tych wykonywanych przez egipskich rzemieślników. Ich projekt był uwarunkowany stylem życia starożytnych Greków, którzy spożywali posiłki w pozycji półleżącej. Niska konstrukcja utrudniałaby im sięganie po potrawy ze stoły. Meble te miały drewniany szkielet dodatkowy wzmocniony wytrzymałymi rzemieniami ze skóry zwierzęcej. Na nich kładziono materac wypełniony pierzem lub wełną. Takie łóżko nazywano kline.
Warto dodać, że Grecy byli szaleni ambitni. W krótkim czasie stali się prawdziwymi mistrzami w obróbce drewna. Szybko opanowali gięcie, toczenie, oklejanie, a także oklejanie oraz politurę. W greckim warsztacie produkowano rozmaite meble. Poszczególne części łączono na wiele sposobów. Rzemieślnicy wykorzystywali jaskółczy ogon, konstrukcję ramową, połączenia czopowe i ramowe. Do produkcji służyło drewno m.in. takich odmian jak:
Podróżując przez starożytną Grecję, trzeba powiedzieć kilka słów o fotelu thronos. Masywne siedzisko obite materiałem było atrybutem mężczyzn, którzy pełnili ważną funkcję społeczną lub zajmowali kluczową pozycję w rodzinie. Oparcie dekorowane wachlarzem, kwiatem lotosu albo głową zwierząt: łabędzia, barana bądź lwa. Naprawdę chapeaux bas!, jak to mówią dzisiaj Francuzi.
W tym miejscu warto wspomnieć też o słynnym krześle klismos. Jego kształt przypominał sierp. Oparcie było wsparte na tylnych nogach podciągniętych nieco ku górze. Minimalistyczny design zachwycał swoją funkcjonalnością. Niestety naukowcom nie udało się stwierdzić, że model ten tapicerowano.
Historia mebli tapicerowanych: witamy w starożytnym Rzymie
Rzymianie używali w miejscach publicznych różnych krzeseł. Solium znajdowało się w łaźniach i świątyniach. Z kolei sella imperatoris było przeznaczone dla samego cesarza. Ważne osobistości siedziały natomiast na sella curulis.
Rzemieślnicy czerpali również inspirację od starożytnych Graków. Na wzór klismos zaprojektowali cathedrę - masywne siedzisko, z którego korzystali ówcześni dostojnicy. Jak widać, pozycja społeczna miała duży wpływ na to, jakich mebli używała dana osoba. Ci, którzy mieli władzę, używali również nożycowo składanych taboretów. Aby zwiększyć komfort użytkowania, na nogach kładziono tapicerowaną deskę z poduchą.
W Rzymie produkowano meble z marmuru i drewna. Niektóre meble wyplatano trzciną. Kamienie zdobiono płaskorzeźbami przypominającymi zwierzęce łapy. Krzesło wykonywano z cedru, jesionu, klonu bądź tui. Okazałe intarsje powstawały natomiast z palmy, hebanu, bukszpanu lub platanu.
Antyczne łoża wyplatano taśmami, które tworzyły szachownicę. Taki układ skutecznie chronił przed zapadnięciem się. Wytrzymałe mocowanie doskonale sprawdzało się nawet przy większym ciężarze ciała. Lekkie meble bez problemu przenoszono w inne miejsce. Wyższe sfery korzystały z materacy wypchanych puchem lub wełną.
Podsumowanie: Historia mebli tapicerowanych - tapicerstwo w starożytności
Antyczne historii mebli tapicerowanych jest naprawdę fascynująca. Różnorodność siedzisk oraz mnogość technik robią wrażenie na współczesnych. Starożytni rzemieślnicy mieli ręce pełne roboty. Szybko się uczyli. Wyznaczali trendy, byli prawdziwymi konstruktorami. Do dziś czerpiemy od nich inspiracje i korzystamy z wybranych metod, oczywiście bardziej udoskonalonych.
Dzisiejsze tkaniny meblowe różnią się swoim składem od starożytnych. Spora część materiałów to produkty syntetyczne. Niegdyś używano tylko naturalnych surowców. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat mebli, koniecznie śledź naszego bloga. Już wkrótce pojawi się konkretna fascynująca publikacja. Tym razem przeniesiemy się do epoki średniowiecza i poznamy sekrety renesansu. Koniecznie wsiądź z nami do naszego wehikułu czasu!